Matsuri (lễ hội văn hóa Nhật Bản) là gì?

Vì sao người Nhật lại đam mê Matsuri? Hãy cùng khám phá sâu hơn về Nhật Bản qua các mùa và biết một số thông tin về những lễ hội văn hóa Nhật Bản nổi tiếng!

Nhật Bản đầy quyến rũ với vô vàn điều hấp dẫn ở từng vùng và từng mùa. Theo truyền thống, người Nhật tin rằng có tám triệu vị thần trú ngụ trong vạn vật. Matsuri được tổ chức để bày tò lòng biết ơn với thiên nhiên và thần linh, để tận hưởng cuộc sống, và để nuôi dưỡng cộng đồng.

Hiểu về Matsuri chính là hiểu Nhật Bản. Quý khách có thể trải nghiệm lịch sử mà bình thường quý khách không thể nhìn thấy, tương tác với dân địa phương, và nhìn thấy một khía cạnh mới của người dân Nhật Bản. Mọi người đều phấn khởi ở Matsuri và quý khách có thể tương tác với họ theo cách độc đáo của sự kiện.

1. Matsuri là gì?

Mục đích ban đầu của Matsuri là để cảm ơn Thần linh. Từ nguyên của Matsuri cũng có nghĩa là “thờ phụng”.

“Hare” và “Ke” là khái niệm thiết yếu để hiểu cảm nhận của Matsuri “Hare” là “không diễn ra hàng ngày”, và “Ke” là “hàng ngày”. Lễ hội là “Hare”, và việc tổ chức lễ hội hoành tráng cho phép chúng ta khởi động lại “Ke”.
Người Nhật mong chờ cơ hội “hare” này và đây chính là nguồn sinh lực cho cuộc sống thường nhật.

Ngoài ra, cũng có Matsuri mới không liên quan đến Thần linh. Ví dụ: lễ hội theo mùa có nguồn gốc từ mùa như lễ hội mùa đông và lễ hội hoa anh đào, các cuộc diễu hành ăn mừng lịch sử, hoặc lễ hội có nguồn gốc nước ngoài điển hình như lễ hội Samba.

2. Mikoshi (ngôi đền thu nhỏ di động) là gì?

Nhắc đến Matsuri thì không thể không nhắc đến “Mikoshi”.
Mikoshi là ngôi đền di động. Những người khiêng đền trong trang phục lễ hội gọi là Hanten hoặc Happi mang Mikoshi trên vai và đi vòng quanh khu dân cư gần đền để hấp thụ thảm họa, thanh lọc và cầu nguyện cho mùa màng bội thu.

Nét hấp dẫn của Mikoshi chính là sự nhiệt tình của những người khiêng đền. Những ngôi đền di động nặng vài trăm ký được người dân sống trong khu vực mang trên vai. Hoạt động góp phần rất lớn vào việc hình thành các cộng đồng địa phương.

3. Kiệu rước là gì?

Kiệu rước và Taiko-dai (bệ trống) cũng là một loại đền thu nhỏ di động có gắn bánh xe. Kiệu rước nặng hơn Mikoshi và được kéo bằng sức người.

Kiệu rước được làm theo hình núi non tự nhiên. Vì niềm tin rằng các vị thần hạ phàm trên những tảng đá và ngọn cây trên núi và đỉnh núi, những chiếc kiệu được dựng để mời thần linh vào ở trong suốt thời gian diễn ra lễ hội. Sau đó, để làm các vị thần hài lòng thêm nữa, kiệu rước được trang trí bằng những món đồ tuyệt đẹp, gắn thêm bánh xe để di chuyển quanh thị trấn và chở theo người biểu diễn.

Taiko-dai có những đặc điểm như đánh vào phần giữa mặt trống, và gắn gậy của người mang, hầu hết có thể được tìm thấy ở phía Tây Nhật Bản, ở những khu vực như Kansai và Shikoku.

Một số kiệu rước và Taiko-dai, như Danjiri ở Kishiwada, di chuyển rất mạnh mẽ, trong khi số khác được trang trí bằng hoa, búp bê, và những món trang trí lộng lẫy khác. Kiệu rước thanh lịch hơn, chẳng hạn như Lễ hội Gion ở Kyoto, cho phép du khách trải nghiệm thế giới rực rỡ của cuộn tranh lịch sử.

4. Lễ hội lửa là gì?

Người ta tin rằng ở nhiều nền văn minh trên giới, ngọn lửa có sức mạnh phi thường. Nhật Bản cũng không phải là một ngoại lệ, và nhiều lễ hội lửa ra đời với mục đích tìm kiếm sự thanh lọc và củng cố sức mạnh tâm linh bằng ngọn lửa.

Có nhiều lễ hội lửa Nhật Bản dữ dội, chẳng hạn như bước đi trên than nóng hoặc nhảy vào ngọn lửa. Nổi tiếng là “Lễ hội lửa Toba” được tổ chức ở Tỉnh Aichi. Mọi người tranh đua bằng cách nhảy vào ngọn lửa cháy rực, cây linh thiêng 12 sợi dây, và ngôi đền thật tuyệt vời, và lễ hội truyền tải dáng vẻ nguyên thủy của lễ hội Nhật Bản.

Tìm hiểu thêm về Lễ hội lửa

5. Bon Odori (điệu múa dân gian truyền thống Nhật Bản) là gì?

Bon Odori là điệu múa dân gian truyền thống Nhật Bản xuất phát từ Đạo Phật và được thực hiện trong mùa Bon (tháng 7 đến tháng 8) để ca ngợi tổ tiên. Điệu múa diễn ra vào ban đêm ở công viên và quảng trường, và mọi người nhảy múa quanh một tháp trống. Bon Odori là một sự kiện mùa hè nổi tiếng với dân địa phương cũng như du khách nước ngoài vì bất kỳ ai cũng có thể dễ dàng tham gia.

Có hơn 1.000 điệu múa ở Nhật Bản. Một số điệu múa nổi tiếng nhất bao gồm “Nishimonai Bon Odori” ở Tỉnh Akita, “Gujo Odori” ở Tỉnh Gifu, và “Awa Odori” ở Tỉnh Tokushima.

6. Hadaka Matsuri (Lễ hội khỏa thân) là gì?

Matsuri khiến du khách nước ngoài ngạc nhiên nhất có lẽ là lễ hội khỏa thân, trong đó người tham gia mặc trang phục gần như khỏa thân chẳng hạn như khố. Vì sao người tham gia lại khỏa thân? Người ta cho rằng đó là vì họ trông giống như vừa mới sinh. Nhiều lễ hội khỏa thân được tổ chức vào những thời điểm bước ngoặt, như ngày rằm đầu tiên theo âm lịch và lễ hội thanh tẩy mùa hè.

Lễ hội nổi tiếng nhất là Lễ hội Saidaiji Eyo ở Tỉnh Okayama. Trong tiết trời lạnh cóng, 10.000 đàn ông ở trần và tranh giành “Shingi” (hai que gỗ linh thiêng là biểu tượng của hy vọng và may mắn).

7. Nebuta là gì?

Một trong những Matsuri gây ấn tượng với du khách nước ngoài nhất là Lễ hội Nebuta ở Tỉnh Aomori. Những chiếc kiệu rước đèn lồng khổng lồ gọi là “nebuta” diễu hành qua thị trấn trong lễ hội ngoạn mục này.

Rộng khoảng 9 mét và cao 5 mét, Nebuta được thiết kế theo chủ đề lịch sử hoặc thần thoại và vây quanh là các vũ công “haneto”, những người nhảy xung quanh một cách hăng hái. Matsuri này là giai đoạn tuyệt vời nhất để người dân địa phương tận hưởng mùa hè ngắn ngủi của các tỉnh phía Bắc và khám phá nguồn năng lượng. Cửa hàng cho thuê trang phục có ở Thành phố Aomori, vì thế du khách cũng có thể tham gia như Haneto vào ngày diễn ra lễ hội. Cùng hô vang “Rassera, rassera” và nhảy múa suốt đêm.

8. Hanabi (Pháo hoa) là gì?

Pháo hoa Nhật Bản có lịch sử từ thời Edo (1603-1868). Pháo hoa Nhật Bản, nghĩa là “hoa” và “lửa” trong tiếng Nhật, mang đặc trưng qua cách chúng trải rộng và nở to trên bầu trời đêm và biến đổi đẹp mắt.

Có thể ngắm nhìn pháo hoa trên khắp Nhật Bản, chủ yếu vào mùa hè, nhưng pháo hoa nổi tiếng nhất bao gồm Pháo hoa Omagari ở Tỉnh Akita, Lễ hội pháo hoa sông Sumida ở Tokyo, và Pháo hoa Nagaoka ở Tỉnh Niigata.

9. Tsunahiki Matsuri (Kéo co) là gì?

Ở Nhật, thậm chí trò kéo co cũng trở thành Matsuri. Kéo co là trò tiêu khiển và là cuộc thi sức mạnh và là một sự kiện quan trọng trong đó dân làng cạnh tranh lẫn nhau để tăng cường tình đoàn kết trong cộng đồng. Ở những ngôi làng làm nông và đánh bắt cá, kéo co cũng có ý nghĩa dự đoán vận may mùa màng và mùa đánh bắt, cũng như cầu nguyện cho sự dồi dào.

Lễ hội kéo co nổi tiếng nhất là Naha Matusi được đăng ký vào Sách kỷ lục Guinness là “sợi dây thừng làm bằng rơm tốt nhất thế giới”. Ngoài ra còn có chương trình diễu hành nghệ thuật dân gian truyền thống hoặc quý khách có thể tham gia và kéo dây. Tại sao các bạn không hợp sức, hò hét thật to và vui vẻ cùng nhau nhỉ?

10. Raiho-shin (nghi lễ viếng các vị thần trong trang phục và mặt nạ) là gì?

Vào năm 2018, Namahage ở Tỉnh Akita, Amamehagi ở Tỉnh Ishikawa, và Paantu ở Tỉnh Okinawa được ghi nhận là “Raiho-shin, nghi lễ viếng các vị thần trong trang phục và mặt nạ” như là Di sản văn hóa phi vật thể của UNESCO.

Những vị thần đến thăm này là sứ giả của các vị thần và đến thăm thế giới loài người mỗi năm một lần, vào dịp Năm Mới hoặc các mốc quan trọng khác. Họ được thể hiện như những nhân vật dị dạng, và những người đeo mặt nạ và mặc trang phục này đến thăm các ngôi nhà trong làng. Nhìn thì đáng sợ nhưng người ta nói rằng họ xua đuổi sự lười biếng và mang lại hạnh phúc.